EMDR

EMDR staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing.
EMDR is een effectief bewezen behandelmethode om ingrijpende of schokkende gebeurtenissen die mensen niet goed hebben verwerkt alsnog te verwerken. Bij EMDR-behandeling wordt de onaangename gebeurtenis bewust teruggehaald met alle beelden, gevoelens en lichamelijke sensaties die daarbij horen. Tegelijk wordt een afleidende taak aangeboden. Dit kan op verschillende manieren:

  1. het met de ogen volgen van de hand van de therapeut die op 30 cm afstand van het gezicht heen en weer beweegt,
  2. via een koptelefoon luisteren naar klikjes die afwisselend in het linker en rechter oor worden aangeboden,
  3. tactiele stimulatie door afwisselend op de rechter en linker hand of knie te trommelen of te tappen.

Door deze afleidende taak wordt het werkgeheugen belast en kan informatieverwerking beter plaatsvinden zodat nare herinneringen hun kracht verliezen en de emotionele lading ervan minder voelt.

Voor welke klachten is EMDR bedoeld?

Na een ingrijpende of schokkende gebeurtenis kunnen kinderen klachten en problemen vertonen. Zo kunnen zij last krijgen nachtmerries, flashbacks, zich sociaal terugtrekken, bepaalde personen/plaatsen vermijden, zijn prikkelbaar, hyperactief of rusteloos.

Soms vertonen kinderen gedragsveranderingen waar de relatie met de beschadigende gebeurtenis minder duidelijk is, zoals (in)slaapproblemen, angsten, somberheid, vaker huilen, het steeds naspelen van de gebeurtenis, vastklampen aan- of verstoten van een ouder, woedeaanvallen, dagdromen, bedplassen, duimzuigen, schaamte- of schuldgevoelens, lichamelijke klachten of onzekerheid over zichzelf.

Oorzaken van klachten:

Er is een brede waaier van gebeurtenissen die voor kinderen ingrijpend en/of beschadigend kunnen zijn, die aanleiding kunnen geven tot veranderingen in hun gedrag, zoals:

  • brand, (verkeers-)ongeval, inbraak, overval
  • echtscheiding, adoptie, uithuisplaatsing
  • huiselijke ruzies en geweld
  • misbruik, mishandeling, verwaarlozing (emotioneel, pedagogisch)
  • ernstige ziekte en/of plots overlijden van een ouder, geliefd familielid of huisdier
  • natuurramp, oorlogsgeweld
  • faalervaringen op school, proefwerk, spreekbeurt
  • pestervaringen, afwijzing door leeftijdsgenoten
  • gebeten worden door of schrikken van een dier
  • opgesloten raken in een toilet of lift
  • (ernstig) ziek zijn, hoofdpijn hebben
  • verslikken, moeten overgeven of zien overgeven
  • het zien van een enge film of gewelddadige tv-beelden
  • (terugkerende) nachtmerrie
  • verloren lopen in de supermarkt of op het strand
  • eenmalige of opeenvolgende medische ingrepen, zoals prikken of narcose
  • momenten van in paniek raken, hyperventilatie, ademnood
  • hebben van beangstigende fantasieën, bijvoorbeeld over de dood of over dingen die mis zouden kunnen gaan

Wat zijn de voordelen van EMDR bij kinderen?

  • EMDR is een effectieve methode. Klachten verminderen of verdwijnen na behandeling en uit onderzoek blijkt dat dit resultaat blijvend is.
  • EMDR werkt snel. Vaak zijn bij kinderen 3-5 behandelingen voldoende bij een enkelvoudige gebeurtenis.
  • Bij EMDR hoef je minder te praten. Dit is een voordeel voor sommige (jonge) kinderen, maar ook voor kinderen die de Nederlandse taal niet goed spreken. Voor kinderen met een verstandelijke beperking of een handicap is EMDR ook een passende therapie. De therapie kan aangepast worden aan de leeftijd en ontwikkelingsniveau van het kind.
  • EMDR is afwisselend. Bij kinderen is dat extra belangrijk omdat kinderen korter hun aandacht kunnen vasthouden dan volwassenen.
  • Bij EMDR spelen ook ouders een belangrijke rol. Meer dan bij andere behandelvormen worden ouders actief betrokken bij de behandeling. Dit bevordert de band tussen ouders en kind.

De behandeling:

Ook tussen de behandelingen is er voor u een belangrijke rol weggelegd: observeren. Dat is nodig om de effecten van de behandeling te kunnen vaststellen. Zeker bij jongere kinderen. Die hebben namelijk nog niet de woordenschat of kunnen nog onvoldoende afstand nemen om veranderingen in hun eigen gedrag en beleving te verwoorden.

Het kan zijn dat uw kind tijdens de behandelperiode wat meer bezig is met herinneringen aan de ingrijpende gebeurtenis(sen) of aan voorvallen die daarmee te maken hebben. Dit komt doordat er een verwerkingsproces in gang is gezet. Een proces dat niet stopt zodra uw zoon/dochter de praktijk verlaat. Meer onrust of angst kan voorkomen, maar meestal is dat drie dagen na een therapiebehandeling voorbij. Ook kan het zijn dat uw kind nergens last van heeft.

Daarom is het belangrijk dat u een dagboekje bij gaat houden, hierin noteert wat u opvalt, zodat dit meegenomen kan worden naar de volgende behandeling.

Wat zijn de te verwachten effecten van EMDR?

Kinderen merken dat ze op verschillende gebieden beter functioneren, komen makkelijker voor zichzelf op, of ervaren meer zelfvertrouwen. Vaak gebeurt dit onbewust en valt het de omgeving meer op dan het kind zelf. Het komt zelfs voor dat kinderen hun klachten helemaal vergeten na de EMDR, ook wanneer de klachten voordien best ernstig waren.

Voor verdere beeldende informatie zijn er de volgende tips:

  • Prentenboek; Tim en het wonder EMDR. (aanwezig in de praktijk)
  • Uitleg EMDR voor jonge kinderen en oudere kinderen:
  • Werkwijze EMDR 8-12 jaar en werkwijze EMDR 12-18 jaar:

Bronnen:

  • Tim en het wonder EMDR
  • www.therapieland.nl
  • www.emdr.nl